احتمالاً در چند سال گذشته در برخی مراکز شهر آسانسور خودروبر دیده‌اید. آسانسور خودروبر وسیله‌ی حمل خودرو است که قابلیت حرکت هم به صورت افقی و هم به صورت عمودی را دارد. این روزها با توجه به افزایش تعداد ماشین‌ها در سطح شهر که ترافیک‌های سرسام آور را به وجود آورده‌اند، قطعاً برای پارک کردن این همه خودرو هم با چالشی همراه هستیم.

آسانسور ماشین بر را برای هر محیطی می‌توان استفاده کرد؛ پارکینگ‌های طبقاتی، برج‌ها، آپارتمان‌ها، نمایشگاه‌ها و… . این آسانسورها ایمن هستند و دلیلش هم وجود نظارت‌های سخت‌گیرانه است. آسانسور خودروبر در انواع گوناگون و ابعاد مختلف با ظرفیت‌های متفاوت ساخته می‌شود که در ادامه به آن می‌پردازیم.

آسانسور ماشین بر، جایگزین مناسب پارکنیگ‌های سنتی

به تازگی شاهد این موضوع هستیم که برای ایجاد فضای مناسب پارکینگ در برخی از آپارتمان‌ها، رمپ‌های ورودی را با شیب خیلی زیاد و سقف کوتاه می‌سازند. کسانی که ماشین‌های شاسی بلند دارند، امکان دارد در چنین ساختمان‌هایی دچار مشکل شده و نتوانند وارد شوند. اگر هم قرار باشد تا با افزایش ارتفاع و کاهش شیب رمپ این مشکل حل شود، یا باید مساحت بیشتری در نظر گرفته شود یا یک طبقه به طبقات پارکینگ اضافه شود که هیچ یک برای سازنده به صرفه نیستند.

برای حل این مشکلات آسانسور خودروبر طراحی شده است که در دو نوع هیدرولیکی و کششی ساخته می‌شوند. هر کدام از این مدل‌ها با فرآیند خاصی ماشین‌ها را جابه جا می‌کنند. ظرفیتی که برای بالابرهای ماشین در نظر می‌گیرند، معمولاً بین ۲ تا ۲۰ تن است که عدد بسیار بالایی است. این نوع آسانسور بیشتر به صورت پارکینگ‌های مکانیزه دیده می‌شوند اما امیدواریم به زودی در ساختمان‌های نو ساز فراگیر شوند.

 

ضوابط آسانسور ماشین بر و مقررات ملی ساختمان

در مقررات ملی ساختمان برای نصب آسانسور خودروبر نکاتی در نظر گرفته شده است که در همه‌ی ساختمان‌ها باید رعایت شود. بر اساس این مقررات هر ساختمانی نمی‌تواند از این آسانسورها استفاده کند. نحوه‌ی اجرای آسانسور ماشین بر هم اهمیت بالایی دارد و باید در چهارچوب خاصی انجام شود. در ادامه به توضیح قانون آسانسور درباره‌ی آسانسور ماشین بر و شرایط آن می‌پردازیم.

ابعاد آسانسور خودروبر

ابعاد آسانسور خودروبر رابطه مستقیمی با ظرفیت و نوع آن دارد. پس نمی‌توان ابعاد ثابتی را تعیین کرد؛ اما برای آشنایی بیشتر شما با ابعاد مورد نیاز، یک آمار حدودی ارائه می‌دهیم. عرض این آسانسورها معمولاً بین ۲ متر و ۲۰ سانتیمتر الی ۳ متر است. با توجه به طول ماشین‌ها، عمق آسانسور خودروبر بین ۵ تا ۶ متر در نظر گرفته می‌شود. همچنین برای ارتفاع معمولاً ۲ متر و ۲۰ سانتی متر فضا در نظر گرفته می‌شود.

چاهک آسانسور

چاهک آسانسور معمولاً از هر طرف ۳۰ الی ۱۰۰ سانتی متر از اضلاع کابین فاصله دارد. ابعاد در نظر گرفته شده برای چاهک آسانسور که پایین‌ترین نقطه‌ی قرار گیری آسانسور است، ۱.۵ الی ۲.۵ متر است. برای بخش بالایی آسنسور (overhead) که بالاتر از آخرین طبقه هم قرار دارد، غالباً بین ۳.۵ تا ۵ متر فضا در نظر گرفته می‌شود. (برای آشنایی با ضوابط چاله آسانسور، این مقاله را به دقت بخوانید.)

انواع سیستم پیاده سازی آسانسور حمل خودرو

آسانسورهای حمل کننده ماشین دارای دو سیستم عملکرد به نام‌های کششی و هیدرولیک هستند. در سیستم‌های کششی، فاصله‌ی ایجاد شده بالای آخرین طبقه کمتر است و ابعاد کابین هم به نسبت بزرگ‌تر است. نسبت تعلیق در این مدل‌ها ۲ به ۱ است. این نسبت نشان می‌دهد که سرعت کابین نصف سرعت سیستم محرکه بوده و وزنی که به کابین وارد می‌شود، تا دو برابر سیستم محرکه است.

آسانسور خودروبر هیدرولیکی از محبوبیت بیشتری در ایران برخوردار است. فضای موجود بالای آخرین طبقه در این مدل‌ها کمی زیاد است. با توجه به تعداد طبقات از جک‌های تکی یا دوبل در سیستم محرکه استفاده می‌شود.

نحوه کارکرد

آسانسور ماشین مانند یک بالابر عمل کرده و خودروها را جا به جا می‌کند. این سیستم طوری طراحی شده است که نیازی به وجود راننده داخل ماشین نیست و با قرار دادن آن داخل کابین، چه با مسافر و چه بدون مسافر خودرو را جا به جا می‌کند.

اندازه کابین و درب آسانسور

درب کابین در این آسانسورها باید اتوماتیک طراحی شده و به صورت دستی نباشد. این موضوع برای درب طبقات هم صادق است. به کار گیری سنسورهای حساس به حرکت الزامی است تا هنگام عبور خودرو از درب، به طور ناگهانی بسته نشود. پنل های فرمانی باید در دو سوی کابین باشند و داخل کابین نوارهای ضربه گیر برای جلوگیری از برخوردهای احتمالی نصب شود.

شرایط ویژه‌ی نصب

نصب بیش از دو دستگاه آسانسور خودروبر برای هر سازه‌ای ممنوع است. یک ساختمان به هر تعداد آسانسور ماشین بر نیاز داشته باشد، باز هم باید از دو عدد استفاده کند. همچنین این آسانسورها نباید تنها راه ارتباطی بین پارکینگ طبقات باشند و باید راه ارتباطی دیگری وجود داشته باشد.

برق اضطراری

برای جلوگیری از بروز حوادث غیر مترقبه، ساختمانی که از این نوع آسانسور استفاده می‌کند باید مجهز به ژنراتورهایی با قدرت بالا باشد. در این صورت اگر برق به طور ناگهانی قطع شود، آسانسور تنها برای مدت کوتاهی از کار افتاده و سپس راه اندازی می‌شود تا ماشینی در بین راه گیر نکند و موجب بروز حادثه نشود.

نصب هواکش

زمانی که ماشین در یک محیط بسته قرار می‌گیرد، دودی که از اگزوز آن خارج می‌شود نمی‌تواند به خوبی از محیط خارج شود و مشکل ساز خواهد شد. اگر هواکش در این طبقات نصب نباشد، امکان دارد رانندگان و هرکس وارد کابین می‌شود دچار مشکل تنفسی شود. وجود هواکش‌های قدرتمند برای مکش و خارج کردن دود در آسانسور خودروبر الزامی است.

قیمت آسانسور خودروبر

قطعاً نمی‌توان قیمت واحدی برای آسانسورهای حمل خودرو تعیین کرد. هر آسانسور با توجه به امکاناتی که دارد قیمت گذاری می‌شود. امکاناتی که در قیمت گذاری آسانسورخودروبر تأثیر گذار است، شامل مواردی مثل ظرفیت، ابعاد کابین، امکانات اضافه، کیفیت فلزات به کار رفته، نوع سیستم جابه‌جایی و نوع کاربری می‌شود. نصب و اجرای آسانسورهای ماشین بر دارای مراحل مختلفی است که هر کدام قیمت مربوط به خودش را دارد.

هزینه‌های اصلی مراحل مختلف اجرای آسانسور عبارت‌اند از:

• آماده سازی چاهک
• پیاده سازی اجسام آهنی
• نصب ریل و درب اتوماتیک
• نصب پنل، سیستم کنترل و برق کشی

نکات خرید موتور آسانسور

موتور آسانسور به دلیل اینکه وظیفه تامین انرژی و حرکت دادن کابین آسانسور را به عهده دارد، از تجهیزات گران‌قیمت و اصلی آسانسور محسوب می‌شود. امروزه آسانسور به یکی از وسایل بسیار کاربردی در زندگی روزمره افراد تبدیل شده است، بنابراین در هنگام خرید آن باید به نکات مهمی از جمله کیفیت و اصالت موتور آسانسور توجه داشته باشید. در ادامه نکاتی را که کارشناسان  در خصوص خرید موتور آسانسور ارائه کرده‌اند بررسی خواهیم کرد. توصیه می‌شود در هنگام خرید به نکات زیر توجه نمایید:

• نوع موتور آسانسور
• گارانتی موتور آسانسور
• خدمات پس از فروش
• سرعت حرکت و توقف
• میزان لرزش
• میزان صدا
• میزان مصرف انرژی

توجه به نکات فوق بسیار ضروری است زیرا در صورت انتخاب نادرست موتور آسانسور ممکن است علاوه بر زیان مالی با خطرات جانی نیز روبرو شوید.

بیمه آسانسور

درست است که در زندگی‌های شهری امروزی با ساختمان‌های چند طبقه، استفاده از آسانسور باعث راحت‌تر شدن تردد، بین طبقات و در نتیجه آسان‌تر شدن زندگی شده‌است؛ ولی این وسیله عاری از خطر نیست. آسانسور هم مانند وسایل دیگر، ممکن است دچار اشکالات فنی شود و باعث آسیب رساندن و یا حتی فوت افراد شود. به همین خاطر بهتر است که طبق قوانین بیمه مرکزی،  هر ساختمانی برای کنترل اتفاقات و خسارات، بیمه آسانسور داشته باشد.

یکی از انواع بیمه، بیمه مسئولیت است که وقتی فردی مسئولیت انجام کاری یا مسئولیت در قبال وسیله‌ای را داشته‌باشد، می‌تواند از آن استفاده کند. در هنگام بروز حادثه، شرکت بیمه‌گر، خسارات ناشی از آن مسئولیت را جبران می‌کند. یکی از این بیمه‌های مسئولیت مهم، بیمه مسئولیت آسانسور و یا بیمه آسانسور است.

در مورد بیمه آسانسور، مدیر ساختمان، مالک ساختمان و شرکت‌های سرویس و نگهداری آسانسور در قبال آسانسور مسئول هستند. اگر حادثه‌ای برای افرادی که از آن آسانسور استفاده می‌کنند اتفاق بیافتد، آن‌ها مقصر شناخته شده و باید خسارت بپردازند. ولی اگر قبل از حادثه، بیمه آسانسور خریداری شده باشد، شرکت بیمه خسارات افراد حادثه‌دیده را جبران می‌کند. حتی اگر همسایه‌ها هم بیمه آسانسور را قبول نکنند، باز مدیر باید اقدام کند.

پوشش‌های بیمه آسانسور

پوشش‌های بیمه آسانسور برای آسانسورهای نفربر شامل: فوت، نقص عضو و هزینه‌های پزشکی ناشی از حادثه می‌شود. برای آسانسورهای حمل بار، علاوه بر این موارد، پوشش خسارت مالی هم اضافه می‌شود. البته باید در نظر داشت که تمامی مشخصات آسانسور در بیمه‌نامه ذکر می‌شود و اگر حادثه‌ای مثلاً به دلیل استفاده بیش از تعداد نفرات مجاز اتفاق بیفتد، آنگاه شرکت بیمه همه‌ی خسارت وارده را نمی‌پردازد. در این‌گونه مواقع، کارشناس باید نظر دهد.

در هر صورت، در حوادثی که در مورد آسانسور اتفاق می‌افتد، کلیه افرادی که مسئولیت دارند، بهتر است که بیمه مسئولیت آسانسور را داشته باشند تا در صورت حادثه، نگرانی از بابت پرداخت خسارت نداشته باشند.

نصب شستی آسانسور یکی از مهمترین مراحل نصب و راه اندازی آسانسور است. این کار نیز مانند سایر کارهای آسانسوری کاملا تخصصی است. به همین علت انجام درست سیم کشی شستی کابین آسانسور، مستلزم این است که شما به خوبی با شستی آسانسور آشنا باشید. در صورتی که شخصی به خوبی با این نکات آشنا باشد، سیم کشی کاملا اصولی انجام می‌شود. پیشتر درباره ساختار و ظاهر شستی کابین آسانسور به صورت کامل صحبت کردیم. قطعات آسانسور شامل موارد زیادی هستند؛ اما شما فقط از طریق شستی می‌توانید با تابلو فرمان آسانسور ارتباط برقرار نمایید. از آنجایی که شستی آسانسور به صورت دکمه‌ای، لمسی و کارتی است، سیم کشی هر مورد نسبت به نوع آن متفاوت است.

سیم کشی شستی کابین آسانسور چگونه است؟

به صورت کلی سیم کشی شستی کابین آسانسور به سه صورت زیر انجام می‌شود.

• سیم کشی موازی دو سیم: در این نوع سیم کشی از دو سیم به صورت دو خط جدا استفاده شده است. این سیم‌ها به منظور نمایش نشانگرهای سوئیچ و نمایشگر نوری تعبیه شده‌اند. البته این روش امروزه محبوبیت و کاربرد چندانی ندارد و کمتر کسی از آن در ساختمان خود استفاده می‌کند.
• سیم کشی موازی تک سیم: بهترین روش برای سیم کشی شستی آسانسور، همین سیم کشی تک سیم موازی است. در این روش جهت نشان دادن هر شستی از یک سیم در یک خط برای نشان دادن سوئیچ و نمایشگر نوری استفاده میشود. در این روش جهت ایجاد خط سیگنال از اتصال خط کاتد نمایشگر به بخش سر سوئیچ استفاده می‌شود. برای خاموش و روشن کردن نمایشگر باید از شستی استفاده کنید.
• سیم کشی سریال با برد الکترونیکی مبدل: در صورتی که آسانسور شما بسیار مرتفع باشد بهترین روش سیم کشی نوع سریال است. از این نوع سیم کشی بیشتر در کابین آسانسور استفاده می‌شود.

بررسی نقشه سیم کشی شستی

یکی از مهمترین مواردی که تکنسین فنی آسانسور باید از آن اطلاع داشته باشد، نقشه سیم کشی شستی آسانسور است. مهم‌ترین کاربردهای یک شستی آسانسور شامل کنترل حرکت کابین، زنگ توقف اضطراری و کلید بررسی  وضعیت است. در هر طبقه یک شستی آسانسور قرار دارد که از نمایشگر نوری و سوئیچ تشکیل شده است.

خطوط تغذیه شستی آسانسور در رنگ‌های مختلفی هستند و درون چاه آسانسور قرار دارند. یکی از پیش نیازهای سیم کشی شستی کابین آسانسور، برقراری ارتباط درست بین این خطوط است. در مرحله دوم نیز باید انشعاب‌های متصل به شستی آسانسور به خوبی بررسی شده و مورد استفاده قرار بگیرند. برای انجام درست این نوع سیم کشی باید از نقشه استاندارد استفاده کنید. این سیم کشی در سیستم کنترل انجام می‌شود. در این نقشه، خطوط رنگی توسط تعدادی نقطه بین شستی و ترمینال آسانسور نمایش داده می‌شوند.با وجود اینکه یک برقکار نیز توانایی سیم گشی شستی را دارد؛ اما بهتر است این کار توسط متخصصین صنعت آسانسور انجام شود. در این صورت این کار به درستی و با رعایت کلیه مسائل ایمنی انجام می‌شود.

منبع: کابین نیوز